Gökyüzü Neden Mavi Gözükür?
Güneşli, bulutsuz bir günde masmavi olan bir gökyüzünü izlemişsinizdir. Peki bu maviliğin sebebini hiç merak ettiniz mi? Etmiş olacaksınız ki, bu merak sizi bu sayfaya kadar getirmiş olsun. :)
Gökyüzünün mavi görünmesinin sebebi kırılmadır.[1] Yani Güneş ışınların atmosferde kırılması sonucu gökyüzü mavi gözüküyor. Şimdi bu konuyu biraz irdeleyelim.
Güneş Işınları
Güneş ışınları tüm renklerin birleşmesinden oluşmaktadır.[2] Güneş ışığı bir cam prizmadan geçirildiğinde ortaya Gökkuşağı renklerinin çıktığı, aşağıdaki görselde görülmektedir. Çünkü beyaz bir ışık prizmadan çıktığı zaman ışığın tüm renkleri ayrılır. (Görsel üzerindeki Türkçe yazılar tarafımca yazılmıştır.)
![]() |
Güneş ışığının cam prizmada ayrışmasının sonucu [G1] |
EK BİLGİ: Gökkuşağı renkleri, Güneş ışığının gözle görebildiğimiz kısmıdır. Gözle göremediğimiz radyo, mikrodalga, ultraviyole, kızılötesi, x-ışınları, gama ışınları gibi türleri de bulunmaktadır.[2] Ama bu kısım konumuz ile alakalı değildir.
![]() |
Renklerin dalga boyları [G2] |
Tabloda da görüldüğü üzere, dalga boyu mordan kırmızıya gidildikçe artmaktadır. (Mor, çivit mavisi, mavi, yeşil, sarı, turuncu, kırmızı) Bu bahis şöyle dursun.
Dünya'nın Atmosferi
Gökyüzünün mavi görünmesinin sebebinin; Güneş ışınlarının atmosferde kırılması olduğunu söylemiştik. Güneş ışığını inceledik. Şimdi de atmosferi inceleyelim.
Dünya atmosferi %78 azot, % 21 oksijen, % 0.9 argon, % 0.03 karbondioksit ve diğer elementlerden oluşmaktadır. Bunlara ek olarak atmosferde su buharı, toz parçacıkları, polen, bitki tanecikleri ve diğer katı parçacıklarda bulunur.[3]
Kırılma
Güneş ışınları atmosfere girdiklerinde kırılırlar. Mor ve mavi rengin dalga boyu daha kısa olduğu için ilk önce bu renkler her tarafa saçılır. Mor renk, solar spektrumun küçük bir bileşeni olduğu için insan gözüyle verimli olarak algılanmaz.[4] Bu yüzden gökyüzü mavi olarak gözükür.
PEKİ, GÜN BATIMINDA GÖKYÜZÜ NEDEN KIRMIZI OLUR?
Gün batımı sırasında Güneş ışınları yeryüzüne ulaşabilmek için daha uzun bir tabakadan geçmek durumunda kalır. Dalga boyu kısa olan mavi ışık bu mesafeyi kat edemez. Bu yolculukta dalga boyu daha büyük olan kırmızı rengi gözümüze kadar gelmeyi başarabilir.
Bu durumu anlatmak için aşağıdaki şemayı hazırladım. (Şema sadece durumu anlatmayı hedeflemektedir. "Güneş neden Dünya'dan küçük?", "Güneş, Dünya'nın etrafında mı dönüyor?" gibi sorulara gerek yok yani. :)"
![]() |
Gün batımında gökyüzü neden kırmızı olur? Sitemizin ilk adı Dost Bilim idi.
Mahir Önem DOST
|
KAYNAKLAR
1. G2. Nasa Space Place. (22.10.2015) Why is the sky blue?. 02.09.2016 tarihinde ulaşıldı spaceplace.nasa.gov: http://spaceplace.nasa.gov/blue-sky/en/
2. G1. Montana State University. What color is Sunlight?. 02.09.2016 tarihinde ulaşıldı solar.phpsics.montana.edu: http://solar.physics.montana.edu/ypop/Spotlight/Tour/tour03.html
3. Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü. What is the atmosphere of Earth made of?. 02.09.2016 tarihinde ulaşıldı coolcosmos.ipac.caltech.edu: http://coolcosmos.ipac.caltech.edu/ask/64-What-is-the-atmosphere-of-Earth-made-of-
4. Wikipedia. (31.08.2015) Rayleigh saçılımı. 02.09.2016 tarihinde ulaşıldı tr.wikipedia.org: https://tr.wikipedia.org/wiki/Rayleigh_sa%C3%A7%C4%B1l%C4%B1m%C4%B1
0 yorum